در این مقاله آرت‌جئو با کشورهایی آشنا می‌شوید که هیچ‌وقت زیر سلطه‌ی استعمارگران نرفتند. دلیل استقلال این کشورها را در طول تاریخ بخوانید. شامل نقشه تصویری برای درک بهتر.

کشورهایی که هرگز مستعمره نشدند؛ یک فصل خاص در تاریخ جهان
طی قرن‌ها، استعمار چهره‌ی سیاسی و فرهنگی بیشتر مناطق دنیا را تغییر داد. با این حال، تعداد محدودی از کشورها بودند که توانستند استقلال خودشان را حفظ کنند و زیر بار سلطه‌ی خارجی نروند. این کشورها در تاریخ، نمونه‌هایی متفاوت از مقاومت، دیپلماسی هوشمندانه یا موقعیت جغرافیایی خاص هستند.

چرا بیشتر کشورها مستعمره شدند؟
از قرن پانزدهم تا بیستم، قدرت‌های اروپایی به‌سرعت امپراتوری‌های خود را گسترش دادند تا منابع، بازارها و نفوذ بیشتری به دست بیاورند. در این دوران که به «عصر استعمار» معروف است، تقریباً تمام آفریقا، آسیا و آمریکا تحت استعمار درآمدند. اما تعداد کمی از کشورها توانستند با تکیه بر رهبری قوی، قدرت نظامی یا بازی هوشمندانه در رقابت بین استعمارگران، استقلال خود را حفظ کنند.

فهرست کشورهایی که هیچ‌وقت مستعمره نشدند
بر اساس منابع تاریخی معتبر، کشورهایی که در ادامه می‌آیند هرگز به‌طور کامل زیر سلطه‌ی یک قدرت استعماری نرفتند:

1. ژاپن – با اصلاحات و نوسازی سریع در دوران می‌جی توانست استقلال خود را حفظ کند.
2. تایلند (سیام) – با سیاست‌های هوشمندانه، بین مستعمرات بریتانیا و فرانسه یک منطقه‌ی بی‌طرف باقی ماند.
3. لیبریا – توسط برده‌های آزادشده‌ی آفریقایی-آمریکایی تأسیس شد و تحت حمایت آمریکا قرار داشت.
4. اتیوپی – در نبرد آدوا (۱۸۹۶) ارتش ایتالیا را شکست داد. اشغال کوتاه‌مدت ۵ ساله توسط ایتالیا را بسیاری از تاریخ‌نگاران استعمار کامل نمی‌دانند.
5. نپال – با جنگیدن و انعقاد پیمان‌های سیاسی استقلالش را حفظ کرد.
6. بوتان – با محدود کردن روابط خارجی و امضای معاهدات، بدون اشغال باقی ماند.
7. ایران (پرشیا) – با وجود دخالت‌های سیاسی و نظامی، هیچ‌گاه به‌طور کامل مستعمره نشد.
8. ترکیه – پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی، توانست استقلال خود را دوباره تثبیت کند.
9. چین – اگرچه تحت فشار و نفوذ قدرت‌های خارجی قرار داشت، اما هرگز به‌طور کامل مستعمره نشد.
10. عربستان سعودی – با وحدت قبایل و موقعیت مذهبی خاص، استقلال خود را حفظ کرد.

نقشه: تصویری از کشورهایی که مستعمره نشدند یا در حالت نفوذ و نمیه استعمار بوده‌اند.
برای درک بهتر این موضوع، نقشه‌ای در اول مقاله آماده شده که کشورهایی را که هرگز مستعمره نشدند، به‌صورت بصری نمایش می‌دهد. این نقشه براساس داده‌های تاریخی معتبر توسط تیم آرت‌جئو تهیه شده و درک تصویری خوبی از وضعیت جهانی ارائه می‌دهد.

جمع‌بندی
در حالی که بیشتر کشورهای جهان تجربه‌ای از استعمار را از سر گذرانده‌اند، این فهرست از کشورها روایتی متفاوت ارائه می‌دهد؛ روایتی از ایستادگی، مذاکره و بقا. شناخت دلایل استقلال این کشورها می‌تواند دید بهتری نسبت به روابط قدرت، هویت فرهنگی و تأثیرات طولانی‌مدت استعمار به ما بدهد.

کلمات کلیدی:
کشورهایی که مستعمره نشدند، کشورهای مستقل از استعمار، فهرست کشورهایی که استعمار نشدند، تاریخ جهانی استعمار، استقلال اتیوپی، تاریخچه لیبریا، تاریخ استقلال تایلند

منابع:

• بریتانیکا (Britannica.com)
• دایرةالمعارف تاریخ جهان
• کتاب «امپراتوری: چگونه بریتانیا جهان مدرن را ساخت» نوشته نیال فرگوسن
• آرشیو سازمان ملل متحد درباره تاریخ استعمار